Önceki gün (26 Ekim 2025) düzenlenen 2025 Arjantin parlamento seçimleri, anketler ve öngörülerimizi doğrular şekilde, 2023'ten beri Arjantin Devlet Başkanı olarak görev yapan ve ultra-piyasacı ekonomi politikaları ile kültürel muhafazakârlık ve rock star imajını bir potada eriterek adeta yeni bir siyasal çizgi yaratan Javier Milei'nin partisi “Özgürlük İlerliyor” veya La Libertad Avanza (LLA) partisinin zaferiyle sonuçlandı. Bu şekilde, ABD Başkanı Donald Trump'ın da desteğini alan Milei, Arjantin siyasetindeki gücünü koruduğunu ve reformlarına halktan destek bulduğunu da gösterdi. Bu yazıda, seçim sonuçları kısaca analiz edilecektir.
Devlet müdahalesini reddeden sağ liberter çizgisiyle Arjantin siyasetinde ABD'deki Donald Trump etkisini hissettiren La Libertad Avanza (LLA), 2025 Arjantin genel seçimlerini yüzde 40,84 civarında bir oyla ve anlamlı bir farkla birinci sırada tamamlamıştır. Bu, Arjantin halkının yeni Devlet Başkanı'nın karizmatik imajı ve farklı siyasetine verdiği desteği göstermekte ve dahası, Arjantin'in son yıllarda uyguladığı piyasa reformlarının başarılı algılandığını göstermektedir. Seçim öncesinde Trump'ın verdiği 40 milyar dolarlık kredi desteğiyle rahat bir nefes alan Milei, seçimdeki üstün başarısıyla dünyada son yıllarda gelişen anarko-kapitalist siyasi çizgiye de büyük itibar kazanmayı başarmıştır. Nitekim seçimler sonucunda Milei'nin partisinin meclisteki sandalye sayısı 37'den 101'e, Senato'daki sandalye sayısı da 6'dan 20'ye yükselmiştir. Ek olarak, Milei, bu şekilde Eylül ayında Buenos Aires eyaletinde aldığı seçim yenilgisini de unutturmayı başarmıştır. Seçim sonrasında kameralarının karşısına geçen Arjantin Devlet Başkanı, "Arjantin'i yeniden büyük yapmak ve Arjantin'in tarihini bir kez ve sonsuza kadar değiştirmek için başlattığımız reform sürecini pekiştirmeliyiz..." şeklinde konuşmuştur. Milei ve partisinin en büyük rakibi olan sol Peronist ve popülist çizgideki Fuerzo Patria-FP ise (eski adıyla Unión por la Patria/UP), bu seçimlerde yüzde 31,67 oyda kalmış ve ağır bir yenilgi yaşamıştır. Seçimlere katılım düzeyi ise yüzde 67,85 oranında kalmıştır.
Sonuçlar, bence Arjantin'in ve genel olarak Latin Amerika ülkelerinin üzerindeki ABD etkisinin arttığını göstermektedir. Nitekim bölgedeki ABD karşıtı ülkelerin başında gelen Venezuela konusunda da son günlerde Başkan Trump'tan çok sert açıklamalar ve hamleler gelmektedir. Hatta ABD yönetimi, "narko-devlet" olarak adlandırdığı Venezuela açıklarına uçak gemisi ve savaş gemileri göndererek Karakas'a ve Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro'ya açıktan gözdağı vermektedir. Bu anlamda, ABD'nin küresel siyasetteki etkisini korumak adına uluslararası siyasette adeta bir görev dağılımına gittiği ve Avrupa güvenliği ve Rusya karşısında Ukrayna'ya destek konusunda Avrupalı müttefiklere, Ortadoğu güvenliği konusunda İsrail ve Türkiye gibi bölgesel müttefiklere ve Latin Amerika ile Asya-Pasifik (Hint Pasifik) konusunda da bizzat kendisine daha büyük roller biçtiği gözlemlenmektedir. ABD'nin bu bağlamda desteklediği politikalar ise demokrasi ve insan haklarından öte askeri harcamaların ve güvenlik politikalarının arttırılmasıdır. Bu ise, kuşkusuz, halkların refah ve özgürlüklerini kısıtlayacak girişimlere neden olabileceği için önümüzdeki dönemde birçok soruna neden olacaktır. Ancak şimdilik yalnızca ABD ile İspanya arasında yaşanan zıtlaşma, ABD'nin büyük stratejisi destek bulamazsa, zamanla diğer birçok başka müttefikle de arasını açabilir. Arjantin'deki Milei yönetimi ise, ABD'nin bu zor döneminde en başarılı hamlelerinden biri olarak dikkat çekmektedir.
Kapak fotoğrafı: Buenos Aires Times
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder