Dünyanın en kalabalık Müslüman nüfusa sahip ülkesi olan Endonezya’da
Başkanlık seçimleri 9 Temmuz’da yapılacak. Bu yazıda Endonezya Başkanlık seçimleri
hakkında bazı temel bilgileri sizlere özetleyeceğim.
Güneydoğu Asya ve Okyanusya’da yer alan bir ülke olan Endonezya, 17.508
adadan oluşur ve 250 milyon civarında nüfusuyla dünyanın en kalabalık dördüncü
ülkesi ve aynı zamanda en kalabalık Müslüman ülkesidir.[1]
Endonezya halk tarafından seçilmiş meclisi ve Devlet Başkanı ile bir Cumhuriyet
rejimidir. Ülkenin başkenti Cava adasındaki Cakarta (Jakarta) şehridir. Sınır
komşuları ise Papua Yeni Gine, Doğu Timor ve Malezya’dır. Diğer komşu ülkeleri
Singapur, Filipinler, Avustralya ve Andaman ve Nikobar adalarıdır. Endonezya
ASEAN’ın kurucu üyelerinden olup, G20’nin de üyesidir.
Uzun yıllar Suharto liderliğinde kalan Endonezya’da, iç savaşlar ve
askeri darbeler nedeniyle rejim istikrarının sağlanması ancak 2000’li yıllarda
mümkün olabildi. Çarşamba günü yapılacak seçim ise ülkede Suharto sonrası
dönemdeki 3. seçim olacaktır. 1998 yılında “Yeni Düzen” adı verilen 32 yıllık Suharto
rejiminin çökmesiyle, 2004 yılına kadar ülkede B.J. Habibie, Abdurrahman Wahid
ve ilk Devlet Başkanı Sukarno’nun kızı Megawati Sukarnoputri Devlet Başkanlığı
görevinde bulunmuşlardır.[2]
2001-2004 döneminde Megawati hükümetinde Siyaset ve Güvenlik İşlerinden Sorumlu
Koordinatör Bakan olarak görev yapan ve Suharto döneminde ordunun reformcu bir
generali olarak ön plana çıkan Susilo Bambang Yudhoyono, 2004 yılında yapılan ilk demokratik seçimlerde Cumhurbaşkanı seçilmiştir. Yudhoyono 2009 yılında yeniden seçilmeyi
başarmış ve koltuğunu bugüne kadar korumuştur. Ancak anayasa gereği Yudhoyono
üçüncü kez aday olamadığı için Çarşamba günü yapılacak seçimlerde koltuğunu
devredecektir.[3]
Çarşamba günkü seçimlerde iki aday yarışacaklardır. Bunlardan ilki daha
reformist bir görüntü sergileyen ve işadamı iken siyasete girip Cakarta valiliği
yapmış olan 1961 doğumlu PDI-P (Endonezya Demokratik Mücadele Partisi) adayı Joko
Widodo’dur.[4] Halka
yakın ve mütevazı bir görüntü sergileyen Widodo, seçim kampanyası döneminde
küçük ve orta ölçekli işletmelere dayalı bir kalkınma modelini savunurken,
özellikle yolsuzlukla mücadele konusunda keskin mesajlar vererek beğeni
toplamıştır.[5] Endonezya
seçim sistemi gereği Başkan adayı ile beraber Başkan Yardımcısı da kampanyada
aktif görev üstlenmektedir. Widodo’nun yardımcısı ise eski Başkan
Yardımcılarından Jusuf Kalla’dır.
Joko Widodo
Widodo’nun rakibi ise Gerindra (Büyük Endonezya Hareketi Partisi) adayı
emekli general Prabowo Subianto’dur.[6]
1951 doğumlu olan Subianto[7],
asker kökenli olmasının da etkisiyle dış politikada daha şahin bir görüntü çizmekte
ve askeri gücün önemine dikkat çekmektedir.[8]
Subianto’nun Başkan Yardımcısı adayı ise eski Ekonomi Bakanı Hatta Radjasa’dır.[9]
Prabowo Subianto
Son anketlere göre Subianto, başlarda yüzde 30’u bulan farkı kapatmış ve rakibiyle arasındaki mesafeyi yüzde 5’lere kadar düşürmüştür.[10]
Bu nedenle seçimlerin büyük bir rekabete sahne olması beklenmektedir. Seçimlerin
genel bir değerlendirmesi yapıldığınsa ise, adayların dış politik tercihlerinin
net bir görüntü vermemesine karşın Endonezya ve daha birçok Güneydoğu Asya
ülkesinde ABD-Çin Halk Cumhuriyeti’nin artan jeopolitik rekabeti nedeniyle
seçimlerin çok önemli hale geldiğini söylemek mümkündür. Bu noktada Subianto daha
militarist duruşuyla, sanki ABD’ye daha yakın ve Çin için daha büyük sorunlar
üretebilecek bir lider gibi görüntü vermektedir. ABD'nin son dönemde Asya'da gerçekleşen Avustralya ve Japonya'daki seçimlere gösterdiği ilgi hatırlanırsa, Endonezya'daki seçimlerin de önem kazandığı kısa sürede fark edilecektir. Endonezya seçimlerinden etkilenebilecek bir diğer ülke de Avustralya'dır. Bu ülke kaynaklı yoğun göçmen nüfusuna ve kaçakçılık faaliyetlerine sahne olan Avustralya, bu nedenle seçimleri yakından takip edecektir.
Yrd. Doç. Dr. Ozan ÖRMECİ
[1] “Endonezya”, Vikipedi, Erişim Tarihi: 07.07.2014,
Erişim Adresi: http://tr.wikipedia.org/wiki/Endonezya.
[2] “Bilgi Notları – Endonezya Tarihi”,
Türkiye Cumhuriyeti Cakarta Büyükelçiliği,
Erişim Tarihi: 07.07.2014, Erişim Adresi: http://cakarta.be.mfa.gov.tr/ShowInfoNotes.aspx?ID=185935.
[3] "Indonesian presidential
election, 2014", Wikipedia, Erişim
Tarihi: 07.07.2014, Erişim Adresi: http://en.wikipedia.org/wiki/Indonesian_presidential_election,_2014.
[4] “Joko Widodo”, Wikipedia, Erişim Tarihi: 07.07.2014,
Erişim Adresi: http://en.wikipedia.org/wiki/Joko_Widodo.
[5] “Indonesia presidential election
explained”, BBC, Erişim Tarihi:
07.07.2014, Erişim Adresi: http://www.bbc.com/news/world-asia-28167596.
[6] “Indonesia presidential election
explained”, BBC, Erişim Tarihi:
07.07.2014, Erişim Adresi: http://www.bbc.com/news/world-asia-28167596.
[7] “Prabowo Subianto”, Wikipedia, Erişim Tarihi: 07.07.2014,
Erişim Adresi: http://en.wikipedia.org/wiki/Prabowo_Subianto.
[8] “Indonesia presidential election
explained”, BBC, Erişim Tarihi:
07.07.2014, Erişim Adresi: http://www.bbc.com/news/world-asia-28167596.
[9] "Indonesian presidential
election, 2014", Wikipedia, Erişim
Tarihi: 07.07.2014, Erişim Adresi: http://en.wikipedia.org/wiki/Indonesian_presidential_election,_2014.
[10] “Indonesia presidential election
explained”, BBC, Erişim Tarihi:
07.07.2014, Erişim Adresi: http://www.bbc.com/news/world-asia-28167596.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder