Giriş
5 Kasım 2024 Salı günü yapılacak olan 60. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanlık seçimleri, tüm dünyanın ilgisini çeken büyük bir demokratik şölen olsa da, hiç şüphesiz, ABD’de son yıllarda yaşanan büyük kutuplaşma ortamı nedeniyle, çok yakın geçmesi beklenen seçimin ardından yaşanabilecek olumsuz gelişmeler nedeniyle birçok kişide ciddi endişeler mevcuttur. Bu yazıda, 2024 ABD Başkanlık seçimi sonuçlarına dair öngörü ve tahminlerim yer alacaktır. Elbette, bunlar ABD’deki ciddi kamuoyu araştırma şirketlerinin yaptığı araştırmaların ve önceki seçimlerin sonuçlarına dayanmaktadır.
ABD Seçim Sistemi
Kendisine özgü iki dereceli ve “Electoral College” (Seçmenler Heyeti) adı verilen bir seçim sistemi olan ABD’de, 51 farklı eyalet ve seçim bölgesinden seçilen 538 ikinci derece seçmen veya delegenin çoğunluğunun desteğini sağlayan aday Başkan seçilmektedir. Bu nedenle, 270 sayısına ulaşmak, seçimi kazanmak anlamına gelmektedir.[1]
Bu bağlamda, çok delege sayısına sahip Kaliforniya/California (54), Teksas/Texas (40), Florida (30) ve New York (28) gibi eyaletler çok önem kazansa da, ABD’deki yerleşik siyasal kültür ve siyasal kutuplaşma ortamında, aslında bu eyaletlerin seçim tercihleri Florida dışında değişmemekte ve California ve New Yorklular daima Demokrat adaylara, Teksaslılar da daima Cumhuriyetçi adaylara oy vermektedirler. Florida’da ise dönem dönem Demokrat adaylar ön plana çıkabilse de, son dönemde Kübalı göçmenlerin de etkisiyle Cumhuriyetçiler daha avantajlı durumdadır. Teksas’da da Demokratlar son yıllarda ciddi bir atılım yapsalar da, halen Cumhuriyetçi üstünlüğünün süreceği öngörülmektedir.
2024 Başkanlık Seçimleri Öngörüleri
2024 ABD Başkanlık seçim sonuçlarını doğrudan etkileyebilecek ve tercihleri seçimden seçime değişebilen Amerikalıların deyimiyle “salıncak eyaletler” veya “swing states” şunlardır:
- Arizona (11): önceki seçimde 10.000 oyla Biden,
- Georgia (16): önceki seçimde 13.000 oyla Biden,
- Michigan (15): önceki seçimde 150.000 oyla Biden,
- Nevada (6): önceki seçimde 34.000 oyla Biden,
- North Carolina (16): önceki seçimde 74.000 oyla Trump,
- Pennsylvania (19): önceki seçimde 82.000 oyla Biden,
- Wisconsin (10): önceki seçimde 21.000 oyla Biden.
Bu eyaletlerde yapılan kamuoyu yoklamalarının ortalamasına bakıldığında ise, Arizona, Georgia, Nevada ve North Carolina’da Cumhuriyetçi Parti adayı Donald Trump’ın, Michigan ve Wisconsin’de ise Demokrat Parti adayı Kamala Harris’in bariz üstünlük sağladığı görülmektedir. 7. ve en kritik eyalet durumuna gelen Pennsylvania/Pensilvanya’da ise, güncel anketlerdeki farklar yüzde 0,2-0,5 düzeyinde Trump lehine olsa da[2], bunun araştırmanın hata payı kapsamına girdiği de düşünüldüğünde, bu eyaleti kimin kazanabileceğini tahmin etmek kolay değildir. Bu nedenle, iddialı bir şekilde denilebilir ki, bu seçimde Pensilvanya’yı kazanan aday seçimi de kazanacaktır. Birkaç hafta önce Başkan adayı ve eski Başkan Trump’ın bu eyaletteki bir mitinginde suikast girişimine uğradığı da düşünülürse[3], Pensilvanya’nın ne derece sembolik ve önemli hale geldiği tartışılmaz bir gerçekliktir.
Bu doğrultuda adayların olası oy toplamlarına baktığımızda, şöyle bir tablo karşımıza çıkmaktadır:
- Alabama – Trump (9)
- Alaska – Trump (3)
- Arizona – Trump (11)
- Arkansas – Trump (6)
- California – Harris (54)
- Colorado – Harris (10)
- Connecticut – Harris (7)
- Delaware – Harris (3)
- District of Columbia – Harris (3)
- Florida – Trump (30)
- Georgia – Trump (16)
- Hawaii – Harris (4)
- Idaho – Trump (4)
- Illinois – Harris (19)
- Indiana – Trump (11)
- Iowa – Trump (6)
- Kansas – Trump (6)
- Kentucky – Harris (8)
- Louisiana – Trump (8)
- Maine – Harris (4)
- Maryland – Harris (10)
- Massachusetts – Harris (11)
- Michigan – Harris (15)
- Minnesota – Harris (10)
- Mississippi – Trump (6)
- Missouri – Trump (10)
- Montana – Trump (4)
- Nebraska – Trump (5)
- Nevada – Trump (6)
- New Hampshire – Harris (4)
- New Jersey – Harris (14)
- New Mexico – Harris (5)
- New York – Harris (28)
- North Carolina – Trump (16)
- North Dakota – Trump (3)
- Ohio – Trump (17)
- Oklahoma – Trump (7)
- Oregon – Harris (8)
- Pennsylvania – ? (19)
- Rhole Island – Harris (4)
- South Carolina – Trump (9)
- South Dakota – Trump (3)
- Tennessee – Trump (11)
- Texas – Trump (40)
- Utah – Trump (6)
- Vermont – Harris (3)
- Virginia – Harris (13)
- Washington – Harris (12)
- West Virginia – Trump (4)
- Wisconsin – Harris (10)
- Wyoming – Trump (3)
Donald Trump: 260
Kamala Harris: 259
Dolayısıyla, 270’e ulaşmak için iki aday için Pennsylvania’yı kazanıp 19 ikinci derece seçmenin desteğini almak gerekmektedir ki, bu da “Pensilvanya’yı alan seçimi kazanır” hipotemize kaynaklık eden görüştür.
Sonuç
Sonuç olarak, 2024 ABD Başkanlık seçimleri kıyasıya geçecek olup, toplam oyda Kamala Harris’in kazanması daha yüksek olasılık olsa da, seçimi hangi adayın kazanacağını büyük ihtimalle Pensilvanya’daki birkaç bin seçmenin vereceği tercih belirleyecektir. Ancak elbette ABD’nin yoğun göç alan bir ülke olmasının da etkisiyle ismi zikredilen 7 salıncak eyalet, hatta kısmen Florida’da bile her zaman sürpriz ihtimali mevcuttur. Bu nedenle, sandığa yoğun katılımı teşvik edebilmek adaylar için en kritik husustur.
Jill Stein
Bir diğer önemli konu da bağımsız adayların ana akım adaylardan oy çalabilmesi riskidir ki, ABD Yeşiller Partisi’nin (GPUS) adayı ve Müslüman ve aşırı sol seçmenlere hitap eden Jill Stein’ın başarılı olması durumunda, Demokrat aday Kamala Harris’in bazı kritik eyaletlerde ciddi oy kaybına uğrama ve bu eyaletleri az farkla Trump'a kaptırma ihtimali mevcuttur. Buna karşın, ABD seçimlerini daima isabetle tahmin eden ünlü siyaset bilimci Allan Lichtman’ın son görüşü, seçimi az farkla da olsa Kamala Harris’in kazanacağı yönündedir.[4] Eğer bu tahmin doğrulanırsa, Kamala Harris, ABD’nin 47. ve ilk kadın Başkanı seçilecektir.
Sonsöz, hangi aday seçilirse seçilsin, mevcut kutuplaşma ortamında ABD'yi zor günler ve kritik kararlar beklemektedir. Bizim dileğimiz ise, ABD'nin de diğer birçok devlet gibi kendi iç sorunlarını çözen ve dünya barışına ve bilimine katkı yapan bir devlet olmasıdır.
Kapak fotoğrafı: https://today.usc.edu/harris-vs-trump-debate-usc-experts-available-for-comment/
Prof. Dr. Ozan ÖRMECİ
[1] Detaylar için bakınız; https://www.archives.gov/electoral-college/allocation.
[2] Bakınız;
- https://www.270towin.com/2024-presidential-election-polls/pennsylvania
- https://elections2024.thehill.com/pennsylvania/harris-trump-pennsylvania/
[3] Bakınız; https://politikaakademisi.org/2024/07/15/donald-trumpa-suikast-girisimi/.
[4] https://www.usatoday.com/story/news/politics/elections/2024/10/30/historian-allan-lichtman-predicts-harris-win/75939976007/.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder