26 Ekim 2022 Çarşamba

2022 ABD Ara Seçimleri: Cumhuriyetçiler Avantajlı Gözüküyor


Giriş

Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) 8 Kasım 2022 tarihinde yapılacak ara seçimlerle birlikte ABD Kongresi’ni oluşturan Temsilciler Meclisi’nin 435 üyesi ve 100 üyesi olan Senato’nun 35 üyesi belirlenecektir. Ara seçimler, iktidarda olan Demokrat Joe Biden yönetiminin onaylanma düzeyini görmek ve 2024 yılında yapılacak Başkanlık seçimleri öncesinde Demokratlar ile Cumhuriyetçiler arasındaki dengenin nasıl oluştuğunu anlamak açısından da kritik bir test işlevi görecektir. Bu yazıda, 2022 ABD ara seçimleri hakkında uluslararası basında yazılanları özetleyerek, ara seçimlerin ABD iç ve dış politikasına olası etkilerini değerlendireceğim.

2022 ABD Ara Seçimlerini Etkileyecek Faktörler ve Güncel Anketler

2022 ara seçimlerinin ilk dikkat çekici özelliği, 2020 nüfus sayımı sonrasında -ki bu sayımda ABD nüfusu 331.449.281 olarak belirlenmiştir- yapılan seçim bölgelerini yeniden saptama girişimi (redistricting) sonrasında yapılan ilk seçim olmasıdır.

Seçim öncesinde ABD içerisinde yaşanan siyasi tartışmalara baktığımızda ise; öncelikle ABD Yüce Mahkemesi’nin 50 yıldır uygulanan Roe v. Wade içtihadından cayarak, kürtaj hakkının federal düzeyde korunan bir anayasal hakkı olmadığına hükmetmesi sonrasında, Cumhuriyetçilerin yerel yasama organlarında çoğunluk olduğu 16 eyalette kürtajın yasaklanmasının[1] iç siyaset açısından çok önemli bir gelişme olduğu görülmektedir. Dolayısıyla, 2022 ara seçimlerinde de genel itibariyle kürtaj yanlısı olan Demokratlar ile genel itibariyle kürtaj karşıtı olan Cumhuriyetçiler arasındaki siyasi ve kültürel mücadele devam edecektir.

Seçimi etkileyecek bir diğer önemli parametre kuşkusuz -tüm dünyada olduğu gibi- ekonomidir. ABD’de son dönemde enflasyonun son 30 yıldaki en yüksek seviyesine ulaşması, Amerikan kamuoyunda çeşitli tartışmalara yol açmaktadır.[2] Bu konuda Cumhuriyetçiler ve muhalif unsurlar Biden yönetimini suçlarken, Biden yönetimi ise “Corporate America” denen Amerikan şirketleri ve kapitalizmini eleştirmektedir.[3] Ekonominin bu yıl ve gelecek yıl da iyi gitmesi beklenmemektedir. Öyle ki, İMF’nin hazırladığı Dünyanın Ekonomik Görünümü Raporu’na göre, 2023 yılında uluslararası ticaret hacminin yüzde 2,5 azalması beklenmektedir.[4] Bunun temel sebebi ise, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın devam etmesi ve Rusya ve kısmen de Çin’in uluslararası piyasalar ve tedarik zincirlerinden çıkarılması nedeniyle maliyetlerin artarak küresel ekonominin yavaşlamasıdır.

ABD Başkanı Joe Biden

ABD’de ara seçimlerde Başkanların popülaritesinin de etkili olduğu düşünüldüğünde, kuşkusuz Başkan Joe Biden’a yönelik onaylanma oranı da seçim sonucunu doğrudan etkileyecektir. Bu konuda GALLUP tarafından yapılan son anketlere baktığımızda; Başkanlık görevini sürdürdüğü yaklaşık iki yıllık dönemde yüzde 57’den yüzde 38’e kadar çok değişken ve inişli-çıkışlı bir grafik gösteren Biden’ın onaylanma oranının şimdilerde yüzde 40 seviyesinde olduğu görülmektedir.[5] Bu oranın oldukça düşük olduğu ve bu durumun Demokratların işini seçimde zorlaştırdığını söylemek mümkünse de, önceki Başkanlardan Ronald Reagan ve Donald Trump’ın da iktidarlarının ikinci yılı dolarken benzer (yüzde 42) seviyede desteğe sahip olduklarını hatırlatmak gerekiyor. Buna karşın, Başkan Biden’ın ileri yaşı ve gafları nedeniyle medyada sık sık eleştirildiğini de söylemek gerekir.[6]

2022 ABD ara seçimlerinde etkili olabilecek bir diğer parametre ise Amerikan dış politikasında yaşanan güncel gelişmeler olacaktır. Her ne kadar sıradan Amerikalı için dış politika büyük bir anlam ifade etmese de, dış politikadaki başarı veya başarısızlık algısının medyada işlenmesi, şüphesiz seçmenlerin bir bölümünün oy verme kararında pozitif veya negatif yönde etki yapabilmektedir. Bu anlamda, her ne kadar Rusya ve kısmen de Çin’e karşı Batı dünyasında ve özellikle Transatlantik ilişkilerde bir canlanma yaratarak NATO’yu yeniden işlevsel hale getirmeyi başarsa da, Başkan Biden ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın özellikle Afganistan politikası konusunda uluslararası ve Amerikan kamuoyunda genel olarak başarısız bulundukları belirtilebilir. Buna karşın, Cumhuriyetçi Parti ve özellikle de partinin son seçilmiş Başkanı ve 2024 Başkanlık seçimi için halen favori Başkan adayı olan Donald Trump’ın Rusya’ya ve Rus lider Vladimir Putin’e yakın algılanması, Amerikan seçmenlerini Biden’a destek politikasını sürdürmeye itebilir. Nitekim Başkan Biden da, Amerikalı seçmenleri “ara seçimleri Cumhuriyetçiler kazanırsa Ukrayna yardımları kesilebilir” sözleriyle uyarmaktadır.[7]

Dr. Mehmet Öz

Amerikalı Türkler açısından da seçimin heyecan verici bir unsuru var. Zira bu seçimde ilk defa bir Türk kökenli aday olan ve “The Dr. Oz Show” adlı televizyon programıyla[8] geniş kitlelere ulaşmayı başaran doktor/cerrah Mehmet Öz, Cumhuriyetçi Parti adına Pensilvanya Senatörü adayı oldu. Başkan Biden’ın Ermeni Soykırımı’nı tanıması ve Türkiye karşısında Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Kesimi, Ermenistan ve PYD/YPG gibi unsurlara destek verdiği de düşünülürse, güçleri sınırlı olan Türk diasporasının bu seçimde yoğun olarak Öz’e ve Cumhuriyetçilere destek vermesi güçlü bir ihtimal olarak beliriyor. Buna karşın, Öz’ün Demokrat rakibi John Fetterman’ın anketlerde halen önde olduğunu da belirtmek gerekir.[9] Ayrıca Öz’ün Ermeni lobisi tarafından hedef alındığını da bu noktada sözlerimize ekleyebiliriz.[10]

,2022 ABD ara seçimleri öncesinde yapılan güncel anketlere baktığımızda; Demokratların bu seçimde hem Temsilciler Meclisi, hem de Senato’da çoğunluğu Cumhuriyetçilere kaptırmalarının beklendiğini belirtebiliriz.[11] Zaten GALLUP’un bir çalışmasına göre, onaylanma oranı yüzde 50’nin altında olan ABD Başkanlarının partilerinin ara seçimlerde Temsilciler Meclisi’nde ortalama 37 sandalye kaybettiği biliniyor.[12] Bu nedenle, Demokratların bu seçimde büyük bir başarı göstermesi beklenmiyor.

Son anketlerin hepsinde Kırmızılar (Cumhuriyetçiler) önde gözüküyor[13]

2024 ABD Başkanlık Seçimleri

2022 ABD ara seçimlerinin 5 Kasım 2024 tarihinde düzenlenecek 60. ABD Başkanlık seçimlerini de etkileyeceğini ve bu seçimler öncesinde bir test işlevi göreceğini belirtmek gerekiyor. Henüz seçime çok uzun bir zaman olmasına karşın, iki büyük partinin adaylarının kim olacağı konusunda Amerikan ve uluslararası kamuoyunda yoğun bir ilgi olduğu gözlemleniyor.

ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris, 2024 seçimlerinde iddialı Demokrat adaylardan birisi olacak

İktidardaki Demokrat Parti’ye baktığımızda; 46. ve mevcut ABD Başkanı Joe Biden’ın ilerleyen yaşına rağmen bir kez daha aday olmaya sıcak baktığı, ancak şartlara ve parti içerisindeki dengelere göre son kararını vereceği anlaşılıyor. Demokrat Parti içerisinde adaylık ihtimaline hayli sıcak yaklaşılan kişi ise Başkan Yardımcısı Kamala Harris. Her ne kadar Başkan Yardımcısı olarak henüz çok yüksek profilli ve başarılı bir görüntü çizemese de, Harris, ABD tarihinin ilk kadın Başkanı olmak için ideal bir aday olarak gözüküyor. Demokrat Parti içerisindeki diğer potansiyel adaylar ise; son iki seçim öncesinde ciddi bir rüzgâr yaratmayı başaran Vermont Senatörü Bernie Sanders, New York City Belediye Başkanı Eric Adams, gay bir siyasetçi olan Ulaştırma Bakanı Pete Buttigieg, Kuzey Karolina Valisi Roy Cooper, New York’tan Temsilciler Meclisi üyesi seçilen genç siyasetçi Alexandria Ocasio-Cortez ve Georgia Senatörü Raphael Warnock olarak sıralanabilir.

Bakalım Donald Trump iktidara dönmeyi başarabilecek mi?

Cumhuriyetçi Parti’ye geçtiğimizde ise; tüm skandallara rağmen Donald Trump’ın halen bile en favori aday olarak öne çıktığını söylemeliyiz. Trump’ın akıllı bir strateji ile Cumhuriyetçi Parti içerisinde ön seçimi kazanması beklenen favori adaylara destek açıklayarak partiye hâkim olduğu yönünde bir görüntü çizdiğini de bu noktada eklemek gerekir.[14] Ancak Trump’ın temel meselesi parti ön seçimlerini kazanmaktan ziyade yasal süreçler ve engelleri aşmak olarak karşısına çıkıyor. Zira Ağustos ayında ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI) ajanlarının Florida’da bulunan evine girerek arama yaptıkları Trump, 6 Ocak 2021’de ABD Kongresi’ne düzenlenen saldırıyla ilgili soruşturma kapsamında da yargılanıyor. Bu gibi konularda yasal engellere takılmadığı müddetçe, Trump’ın aday olmasına ve ön seçimi kazanmasına kesin gözüyle bakılıyor. Ancak Trump dışında da etkili olabilecek bazı Cumhuriyetçi adaylar mevcut. Bunlar arasında en dikkat çekenler ise; eski ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Teksas Senatörü Ted Cruz, ABD’nin eski Birleşmiş Milletler (BM) temsilcisi Nikki Haley, Evanjelist grupların desteğini alan eski Başkan Yardımcısı Mike Pence, Florida Senatörü Marco Rubio ve Florida Valisi Ron DeSantis şeklinde belirtilebilir.

Sonuç

Sonuç olarak, 2022 ABD ara seçimleri, dünyanın halen tek süpergücü durumundaki ABD’nin iç politika dinamiklerini anlamak ve 2024 ABD Başkanlık seçimleri öncesinde iki büyük parti arasındaki güç dengelerini ölçmek açısından kritik bir test olacaktır. Şimdilik gözüken ise, rüzgârın Cumhuriyetçiler lehine esmeye başladığıdır.

Doç. Dr. Ozan ÖRMECİ

 

KAYNAKÇA

 

[1] Yunus Emre Erdölen (2022), “Güncel sorunlar, tıkanan sistem: ABD ve kürtaj yasakları”, Anadolu Ajansı, 01.07.2022, Erişim Tarihi: 26.10.2022, Erişim Adresi: https://www.aa.com.tr/tr/analiz/guncel-sorunlar-tikanan-sistem-abd-ve-kurtaj-yasaklari/2627765.

[2] MacroTrends, “U.S. Inflation Rate 1960-2022”, Erişim Tarihi: 26.10.2022, Erişim Adresi: https://www.macrotrends.net/countries/USA/united-states/inflation-rate-cpi.

[3] Allison Morrow (2022), “Who’s to blame for inflation? It’s complicated”, CNN, 10.01.2022, Erişim Tarihi: 26.10.2022, Erişim Adresi: https://edition.cnn.com/2022/01/10/economy/inflation-blame-pandemic-biden-fed-corporations/index.html.

[4] Mahfi Eğilmez (2022), “Küresel Ticaret Daralıyor”, 18.10.2022, Erişim Tarihi: 26.10.2022, Erişim Adresi: https://www.mahfiegilmez.com/2022/10/kuresel-ticaret-daralyor.html.

[5] GALLUP, “Presidential Approval Ratings -- Joe Biden”, Erişim Tarihi: 26.10.2022, Erişim Adresi: https://news.gallup.com/poll/329384/presidential-approval-ratings-joe-biden.aspx.

[6] Forbes Breaking News (2022), “WATCH: Biden Gaffes Again, And It Goes Viral”, Erişim Tarihi: 26.10.2022, Erişim Adresi: https://www.youtube.com/watch?v=jThtmTc-sUU.

[7] Euronews (2022), “Biden: Ara seçimleri Cumhuriyetçiler kazanırsa Ukrayna yardımları kesilebilir”, 21.10.2022, Erişim Tarihi: 26.10.2022, Erişim Adresi: https://tr.euronews.com/2022/10/21/biden-ara-secimleri-cumhuriyetciler-kazanirsa-ukrayna-yardimlari-kesilebilir.

[8] Bakınız; https://www.drozshow.com/.

[9] Ali Çınar (2022), “ABD'de Kongre ara seçimlerinde nefesler tutuldu”, Bloomberg HT, Erişim Tarihi: 26.10.2022, Erişim Adresi: https://www.bloomberght.com/abd-de-kongre-ara-secimlerinde-nefesler-tutuldu-2316662.

[10] Bakınız; https://www.youtube.com/shorts/RS5PR8ZMdy0.

[11] Statista, “Latest polls on the 2022 U.S. midterm election prospects of Democrats versus Republicans as of October 2022”, Erişim Tarihi: 26.10.2022, Erişim Adresi: https://www.statista.com/statistics/1321123/us-midterm-election-polls/.

[12] Kasım İleri (2021), “Biden'ın başkanlığına onay oranları 2022 ara seçimleri konusunda Demokratları panikletecek boyuta ulaştı”, Anadolu Ajansı, 03.09.2021, Erişim Tarihi: 26.10.2022, Erişim Adresi: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/bidenin-baskanligina-onay-oranlari-2022-ara-secimleri-konusunda-demokratlari-panikletecek-boyuta-ulasti/2354933.

[13] Statista, “Latest polls on the 2022 U.S. midterm election prospects of Democrats versus Republicans as of October 2022”, Erişim Tarihi: 26.10.2022, Erişim Adresi: https://www.statista.com/statistics/1321123/us-midterm-election-polls/.

[14] Holly Honderich & Robin Levinson-King (2022), “ABD ara seçimleri: Trump'ın desteklediği adaylar şimdiye dek ne kadar başarılı oldu?”, BBC News Türkçe, 16.09.2022, Erişim Tarihi: 26.10.2022, Erişim Adresi: https://www.bbc.com/turkce/articles/cpr21n09380o.


Gönderen zaman:

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)