2017 yılı Fransa siyasal tarihi açısından oldukça hareketli ve önemli
bir yıl oluyor… Nitekim birkaç hafta önce Emmanuel Macron’u yeni
Cumhurbaşkanları olan seçen Fransız halkı, Ulusal Meclis’i oluşturacak 577
milletvekilini seçmek için[1]
11-18 Haziran 2017 tarihlerinde bir kez daha sandık başına gidecekler. Bu yazıda, parlamento seçimleri öncesinde yapılan son anketleri ve yeni kurulan La République en Marche partisinin durumunu değerlendireceğim.
Cumhurbaşkanı seçildikten sonra kampanyası için kurduğu En Marche! hareketini siyasi partiye
dönüştüren ve merkezde konumlanan La
République en Marche[2] (LREM)
adlı yeni partisini kurduran Emmanuel Macron, Cumhurbaşkanı seçilmesinin yarattığı olumlu atmosferin de etkisiyle, seçimlerde partisini açık farkla zafere
ulaştıracak gibi gözüküyor. Son
anketlere göre, LREM’in seçimde 350’nin üzerinde (400’e kadar yükselebilir) sandalye
kazanması bekleniyor. Büyük partilerden merkez sağ Cumhuriyetçiler Partisi’nin
(LR) sandalye sayısının 110-130, Macron’un kurdurduğu yeni partiyle büyük bir
düşüşe geçen Sosyalistlerin (PS) sandalye sayısının ise 15-20 arasında değişeceği öngörülüyor. Öte yandan, Marine Le Pen’in popülaritesi ile ayakta duran aşırı
sağcı Ulusal Cephe’nin (FN) bu seçimde sadece 5-15 arasında bir sandalye sayısına
ulaşması bekleniyor. Genelde aykırı fikirleriyle diğer partilerden tepki gören
FN, çoğu seçim bölgesinde çoğunluğa ulaşmakta zorlandığı için, parlamento
temsiliyeti de daima düşük kalıyor. Jean-Luc Mélenchon’un Cumhurbaşkanlığı seçimi
kampanyasında yaptığı atılımla moral bulan komünistlerin ise, La France Insoumise adlı partileriyle
15-40 sandalye arasında bir parlamento temsiline ulaşacağı öngörülüyor.[3] Parlamento
çoğunluğu için 289 sandalyenin yeterli olduğu da düşünülürse, tüm anketler ve
projeksiyonların seçimi Macron’un partisinin açık farkla kazanacağını işaret
ettiğini rahatlıkla söyleyebiliriz.
LREM’in adayları incelendiğinde, 5. Cumhuriyet tarihi açısından çok
önemli bir yenilenmeyi gerçekleştirmeye çalıştıklarını görüyoruz. Öncelikle,
adayların kadın-erkek eşitliği temelinde ve yarı yarıya oranla hazırlanması çok
önemli bir nokta. Hatta 229 erkek, 232 kadın adayla, LREM, kadınları daha ön
plana çıkaran bir parti durumunda.[4] Ayrıca
LREM’in genç ve orta yaş grubundan adaylara diğer partilere nazaran seçim
listelerinde daha fazla yer vermesi de dikkat çekici bir unsur. Partinin
adayları incelendiğinde; Emmanuel Macron’un jenerasyonundan olan 30’lu ve 40’lı
yaşlarda adaylara seçim listelerinde daha yoğun olarak yer verildiği açıkça gözlemlenmekte. LREM’in
bir diğer özelliği de, önceden siyasete girmemiş kişileri politikaya
kazandırması ve deneyimli kadrolarla bu genç ve yeni isimler arasında denge
kurmaya çalışması. Nitekim partinin 243 adayı daha önce Ulusal Meclis’te görev
yapmışken, 281 aday daha önce hiç parlamentoda bulunmamış kimselerden oluşuyor.
Macron’un liberal çizgideki yeni partisi, seçim listelerinde medyatik ve ilginç adaylara da yer
veriyor. Kadın boğa güreşçisi Marie Sara, hâkim Eric Alphen,
karizmatik ve dünyaca ünlü matematikçi Cédric Villani, kadın teolog Clémence
Rouvier, profesyonel hentbol sporcusu Aude Amadou ve profesyonel
golf sporcusu Sébastien Maurel bu renkli isimlerden yalnızca birkaçı.
Emmanuel Macron’un parlamento seçimlerinde zafere ulaşması Fransa’nın
yapacağı reformlar açısından da oldukça önemli. Zira geçmişte büyük reform
vaatleri ile Cumhurbaşkanı seçilen Jacques Chirac ve François Mitterrand gibi
politikacılar, parlamento çoğunluklarının olmaması nedeniyle istedikleri
reformları yapamamış ve siyasal krizleri tamamen çözememişlerdi.[5] Şu
bir gerçek ki, kendisine özgün bir yarı-Başkanlık sistemi olan Fransa’da,
Cumhurbaşkanlarının mecliste çoğunluğunun olmaması durumunda, sistem klasik
parlamenter sisteme daha yakın bir yapıya bürünüyor ve reformların gerçekleşmesini
zorlaştırıyor. Bu nedenle, mecliste de çoğunluğu sağlayacak Macron’un, artık
eli daha güçlü bir şekilde tasarladığı reformları dilediği gibi yapabilmesi ve
söz verdiği şekilde Fransa ekonomisini yeniden çıkışa geçirmesi umuluyor.
Yrd. Doç. Dr. Ozan ÖRMECİ
[1] Fransa siyasal sistemi hakkında
bilgi sahibi olmak için; http://politikaakademisi.org/2013/03/13/siyasal-sistemler-fransa/.
[2] Web sitesi için; https://en-marche.fr/.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder