Dünyanın önemli demokrasilerinden olan Fransa’da şu sıralar gündem; Bettencourt skandalı olarak bilinen davadan aklanan önceki Fransız Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin siyasete dönüp dönmeyeceği üzerine yoğunlaşıyor. Bu yazıda size Fransa gündemini aktarmaya çalışacağım.
Fransız mahkemesi; Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde gündeme gelen Bettencourt skandalı nedeniyle Nisan 2012’deki seçimlerin hemen ardından koltuğunu kaybeden Cumhurbaşkanı Sarkozy hakkında, kozmetik devi L’Oreal’in sahibi Lilliane Bettancourt’un “yaşlılığını suiistimal ederek çıkar sağlamak suçundan” dava açmıştı.[1] Dava Sarkozy’e kaybedilen seçimlerin ardından ikinci darbe olarak yorumlanmış ve siyasi kariyerinin bittiği iddia edilmişti. Davada Sarkozy, bir önceki seçim kampanyası için L’Oreal’in sahibinden usulsüz şekilde mali yardım almakla suçlanıyordu. Oysa şimdi mahkemenin takipsizlik kararının kesinleşmesinin ardından Sarkozy’nin siyaset için yolunun açık olduğu vurgulanıyor.[2] Fransız radyo ve televizyon kanalları gelişmeyi birinci haber olarak duyururken, genel kanı bu kararla Sarkozy’nin siyasete dönmesinin önündeki en büyük engelin artık kalktığı yönündeydi. Kararın ardından kendi kurucusu olduğu muhalefetteki Halk Hareketi Birliği’ne (UMP) kendisine dava sürecinde verdiği destekten dolayı teşekkür eden Sarkozy, “Bu karar siyasette iftira atanların kesinlikle kazanamayacağını gösterdi” ifadesini kullandı.[3]
Sarkozy’nin isminin ülkede hala bir alternatif olarak konuşulması tesadüf değil; zira köklü kültürüne, Cumhurbaşkanı François Hollande döneminde Amerika Birleşik Devletleri ile oldukça uyumlu dış politikasına ve dünyanın ilk 5’inde yer alan güçlü ekonomisine rağmen son yıllarda Fransa, uluslararası medya ve kamuoyunda oldukça az konuşulan bir ülke haline gelmeye başladı. Oysa Sarkozy; 3. evliliğini yaptığı ünlü şarkıcı ve sosyetik figür Carla Bruni ile yaşadığı aşk ve kendisine özgü karizmasıyla Fransa’yı uluslararası basında da gündem maddesi yapmayı başarıyordu. Şimdiki sosyal demokrat Cumhurbaşkanı François Hollande ise, saygın kişiliğine rağmen Sarkozy’e göre daha az medyatik bir profil sergiliyor ve bu özellikle ülkeleriyle övünmeyi seven sokaktaki sağ seçmen olmak üzere bazı Fransızları memnun etmiyor. Sarkozy’nin bir diğer özelliği ise dünyanın en güzel dillerinden biri olarak kabul edilen Fransızca’yı çok iyi konuşması.[4]
Sarkozy 1993 yılında Neuilly’de rehin alınan bir çocuğu pazarlık yaparak kurtarıyor.
Sarkozy isminin yeniden gündeme gelmesinin bir diğer sebebi; merkez sağın zayıfladığı ortamda sola yönelmeyen sağ seçmenin aşırı sağdaki Marine Le Pen ve Front National’e (Ulusal Cephe ya da Milli Cephe) destek vermeye başlaması. Fransa’da son yapılan anketler, ırkçı lider Jean-Marie Le Pen’in kızı Marine Le Pen’in partisinin şu an ülkedeki birinci parti olduğunu gösteriyor.[5] İktidarda sosyalistlerin-sosyal demokratların olması, kimilerine göre aşırı sağa meyilli sağ seçmeni daha da radikalleştiriyor. Bu nedenle Sarkozy’nin siyasete dönmesi aşırı sağa kaymaya başlayan seçmeni merkeze çekmek açısından akıllıca bir adım olabilir.
Sarkozy 2012 yılında Hollande’dan çok acı bir yenilgi almıştı
Sarkozy’nin iktidardan uzak kaldığı dönemde İngilizcesini ilerletmesi kendisinin siyasal hedeflerinin bitmediğini gösteriyor.[6] Ancak Sarkozy’nin eşi Carla Bruni’nin daha kısa bir süre önce kocasının siyasete dönmeyeceğini açıklaması akılları karıştırıyor.[7] Elbette Sarkozy’nin siyasetten uzak olduğu dönemde partisi UMP’de yapılan Genel Başkanlık seçimlerinde[8] güçlü rakibi François Fillon’u mağlup ederek yarışı kazanan genç lider Jean-François Copé’nin varlığı[9], 2017 yılında yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Sarkozy’nin merkez sağdaki tek aday olmayabileceğini düşündürüyor. Son Twitter mesajında[10] Le Pen’in yükselişinden Cumhurbaşkanı Hollande’ı sorumlu tutan Copé, bir emanetçi olmadığını göstermek için çabalıyor. 2014 yılındaki Senato seçimlerinin 3 yıl sonrasında yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sağdaki adayın solda da güçlü bir rakibi olabilir. Mevcut Cumhurbaşkanı Hollande dışında bir diğer potansiyel aday, kimilerince “Küçük Sarkozy” olarak nitelendirilen İçişleri Bakanı Manuel Valls. 2012 yılında iktidara gelen Sosyalist Parti (PS)’nin İçişleri Bakanı Manuel Vals; Romanlar, göçmenler ve suçlarla mücadele konularındaki politikaları nedeniyle medyada Cumhurbaşkanı François Hollande’dan daha çok yer işgal ediyor. Sarkozy’e benzer bazı tavırlarıyla dikkat çeken Valls, Sarkozy’nin Cumhurbaşkanlığı yolunda 2003’den sonra geliştirdiği taktiklerini akıllara getiriyor. Bu arada Valls, anketlerin de yeni gözdesi.[11]
Manuel Valls
Fransa’daki siyasal mücadele önümüzdeki yıl yapılacak olan Senato seçimleri ve Paris belediye başkanlığı seçimleriyle yeni bir aşamaya girecek. UPA için bu gelişmeleri takip etmeye devam edeceğim.
Yrd. Doç. Dr. Ozan ÖRMECİ
Girne Amerikan Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Başkanı
Twitter: https://twitter.com/ozanormeci
[1] “Fransa’da Sarkozy için siyasetin yolu yeniden açıldı”, Hürriyet, Erişim Tarihi: 19.10.2013, Erişim Adresi: http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/ShowNew.aspx?id=24874274.
[2] “Sarkozy için yol açık”, Ntvmsnbc, Erişim Tarihi: 19.10.2013, Erişim Adresi:http://fotogaleri.ntvmsnbc.com/sarkozy-icin-yol-acik.html?position=0.
[3] “Sarkozy için yol açık”, Ntvmsnbc, Erişim Tarihi: 19.10.2013, Erişim Adresi:http://fotogaleri.ntvmsnbc.com/sarkozy-icin-yol-acik.html?position=3.
[4] “Sarkozy ‘le beau parleur’”, Le Monde, Erişim Tarihi: 19.10.2013, Erişim Adresi:http://www.lemonde.fr/tele-zapping/video/2010/07/13/sarkozy-le-beau-parleur_1387614_811987.html#ens_id=1386567.
[5] Ozan Örmeci (2013), “Avrupa’da Aşırı Sağın Önlenemez Yükselişi”, Uluslararası Politika Akademisi, Erişim Tarihi: 19.10.2013, Erişim Adresi: http://politikaakademisi.org/avrupada-asiri-sagin-onlenemez-yukselisi/.
[6] “Sarkozy, si loin, si proche”, Le Monde, Erişim Tarihi: 19.10.2013, Erişim Adresi:http://www.lemonde.fr/politique/article/2012/09/20/sarkozy-si-loin-si-proche_1762692_823448.html.
[7] “Nicolas Sarkozy “ne reviendra pas” en politique, assure Carla Bruni”, TF1, Erişim Tarihi: 19.10.2013, Erişim Adresi: http://lci.tf1.fr/politique/non-nicolas-sarkozy-ne-reviendra-pas-assure-carla-bruni-8005764.html.
[8] Ozan Örmeci (2013), “Fransa’da UMP Yeni Liderini Seçiyor”, Uluslararası Politika Akademisi, Erişim Tarihi: 19.10.2013, Erişim Adresi: http://politikaakademisi.org/fransada-ump-yeni-liderini-seciyor/.
[9] “UMP’de Copé Dönemi”, Uluslararası Politika Akademisi, Erişim Tarihi: 19.10.2013, Erişim Adresi:http://politikaakademisi.org/umpde-cope-donemi/.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder