Giriş
Donald Trump'ın yeniden Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı seçilmesinin ardından bazı konularda uyguladığı sert önlemler ve politikalar, dünyanın en büyük ekonomisi ve en ciddi askeri gücü olan ABD'de ciddi bir siyasal ve toplumsal kutuplaşmaya neden olmaya başladı. Öyle ki, Başkan Trump ve ekibinin kayıtdışı göçmenleri zor kullanarak ülkeden gönderme girişimleri, ABD'ye bir şekilde yerleşmiş ve burada bir düzen kurmuş olan göçmenler ve ailelerinin tepkilerine neden oluyor. Bu bağlamda, geçtiğimiz birkaç gün içerisinde California eyaletine bağlı oldukça büyük ve popüler bir şehir olan ve "Melekler Şehri" olarak bilinen Los Angeles'da yaşanan olaylar, geçtiğimiz haftadan başlayarak ABD'de ve uluslararası basında gündem yarattı. Bu yazıda, bu olayları kısaca özetlemeye ve sizi bilgilendirmeye çalışacağım.
2025 Los Angeles Protestoları: Kutuplaşma Artıyor
6 Haziran 2025 günü ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Teşkilatı'nın (ICE) Los Angeles'da yerleşmiş ve burada okul-iş-aile düzeni kurmuş yüzlerce kişiyi tutuklayarak ülkelerine geri göndermeye başlaması, kısa sürede protesto gösterilerinin başlamasına neden oldu. Los Angeles Polis Teşkilatı (LAPD) ve Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Teşkilatı Ofisi yakınlarında yoğunlaşan olaylar, kısa sürede göçmenlerin aileleri ve Trump karşıtı Demokrat Parti sempatizanlarının da katılımıyla büyüdü.
Özellikle Latinoların (Hispanikler) yoğun olarak katıldığı eylemler, 7 Haziran'da yakındaki Paramount ve Compton şehirlerine de yayıldı. Arabaların yakılması ve polislerle halk arasındaki çatışma görüntüleri dünyaya yayılmaya başlayınca, olaylar tüm dünyada gazete ve televizyon kanallarının manşetlere taşındı. Bunun üzerine, Başkan Donald Trump, ülkede asayişi sağlamak için Ulusal Muhafızları bölgeye gönderme kararını açıkladı. Bu şekilde, 2.000 kadar Ulusal Muhafız askeri kısa sürede California'da konuşlandırıldı. Olaylara katılan göstericilerle konuşan BBC muhabirleri, birçok kişinin ülkeden gönderilmekten korktuğu için protesto gösterilerine katıldığı düşüncesini öne çıkardılar. Olaylarda henüz kimse hayatını kaybetmezken, birçok gösterici ve gazetecinin yaralandığı ve onlarca kişinin de tutuklandığı belirtiliyor. Ayrıca olayların New York, San Francisco gibi başka şehirlere de yayıldığı ve buralarda da tutuklamaların yapıldığı kaydediliyor.
ABD'de asker sokağa indi ve Soğuk Savaş dönemi Türkiye'sini anımsatan ilginç görüntülere neden oldu
Ancak Trump'ın kararı hem siyasi, hem de hukuki bazı tartışmalara neden oldu. Öncelikle, federalizme dayalı ve merkezin güçlerinin demokratik şekilde seçilen yerel otoritelerle dengelendiği ABD siyasi sisteminde, Demokrat Parti'nin hayli popüler California Valisi Gavin Newsom'ın Trump karşıtı pozisyon alarak Başkan'ı olayları kışkırtmakla suçlaması olayların büyümesinde ve ulusal çapta yankı yaratmasında etkili oldu. Newsom, federal hükümetin olayları tırmandırdığını ve kaos çıkarmaya çalıştığını iddia ederek, bunun medeni olmayan "kasıtlı ve korkakça bir hareket" olduğunu açıkladı. Trump ise Truth Social hesabından Newsom'a cevap vererek, şöyle bir paylaşım yaptı: "California Valisi Gavin Newsom ve Los Angeles Belediye Başkanı Karen Bass herkesin bildiği gibi görevlerini yerine getiremiyorsa, federal hükümet devreye girer ve yağmacılarla isyancılar sorununu çözmesi gerektiği şekilde çözer!!!”... Olaylar haftasonunda da devam ederken, ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, olayların devam etmesi halinde 500 kadar Deniz Piyadesini de bölgeye gönderebileceklerini söyledi. Newsom ise kendi pozisyonunu koruyarak, bu kararın Amerikan Cumhuriyeti'nin temellerini sarsan otoriterliğe doğru atılmış bir adım olduğunu vurguladı. Bu süreçte, Gavin Newsom, Demokrat Parti'nin yeni nesil lider adayı olarak toplumsal bir popülariteye de ulaşmış oldu.
Gavin Newsom ve Donald Trump Ocak 2025'te
Newsom ile Trump arasındaki tartışma kısa sürede hukuki bir muammaya da dönüştü. Başkan Trump'ın ABD anayasasını ihlal ettiğini öne süren California Valisi Newsom, Başkan'ın orduyu istediği şekilde kullanamayacağını söyleyerek, onu dava edeceklerini açıkladı. Tartışmaların merkezinde ABD anayasasının 10. değişikliği (Tenth Amendment) bulunurken, bu yasa ile ABD Başkanı'nın kendisine değil, eyaletlere ait olan yetkileri kullanamayacağı belirtilmektedir. Nitekim UC Berkeley Hukuk Fakültesi'nin Dekanı olan Anayasa Hukuku Profesörü Erwin Chemerinsky Başkan'ın böyle durumlarda Ulusal Muhafızları sahaya sürüp süremeyeceğinin belirsiz olduğunu belirtirken, aynı kurumdan bir diğer uzman akademisyen John Yoo da Federal Hükümetin korunması dışında askerlerin bu şekilde kullanılmasının Amerikan siyasal geleneğine uygun olmadığını söylemiştir. Bu anlamda, Trump'ın kararı, protestoların ABD Federal Hükümetinin güvenliğini riske attığı düşüncesine dayalı olarak alınmış gibi anlaşılmaktadır.
Sonuç
Sonuç olarak, ABD Başkanı Donald Trump'ın ABD'de ciddi toplumsal tepkilere de neden olan kayıtdışı göç konusunda atmış olduğu kararlı adımlar ve bu konudaki uzlaşmaz tutumu, ülkesi ABD'de ciddi bir toplumsal ve siyasal kutuplaşmaya neden olmuşa benziyor. Bu ise, ABD gibi gelişmiş bir demokrasi ve ekonomiye yakışmayan istikrarsızlık görüntülerine neden oluyor. Tavsiyemiz, Başkan Trump'ın göçmenlik konusundaki katı tutumunu daha insancıl politikalarla desteklemesi, ABD'ye yerleşmiş ve yasal düzen kurmuş on binlerce kişiyi potansiyel suçlu olarak değerlendirmemesi ve genelde otoriter ülkelerden geldikleri için ülkelerine dönmek konusunda mütereddit davranan göçmenler konusunda daha ılımlı söylem ve eylemlere yönelmesidir. Zira göçmenleri toptan kriminalize etmek ön yargılı ve hatalı bir yaklaşım olacak ve ABD'nin gücünü de azaltacaktır. Trump'ın Harvard ve Ivy League'e dahil elit Amerikan üniversiteleri ile ilişkilerinde de daha demokratik ve hoşgörülü bir tavır göstermesi en büyük dileğimizdir. Çünkü ABD'yi özel kılan demokrasisi ve fikir özgürlüğüdür. Bunların olmaması durumunda, ABD, salt askeri ve ekonomik gücü ile, asla imrenilen bir düzen kurucu devlet olamayacaktır.
Olaylardan bazı fotoğraflar;
Prof. Dr. Ozan ÖRMECİ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder