Dost ve müttefik ülke Azerbaycan'da son dönemde hareketli olaylar yaşanıyor... Öyle ki, Türkiye ve uluslararası basın-yayın organlarına son günlerde düşen bir iddiaya göre, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'e yönelik bir askeri darbe girişimi son anda önlendi. Bu yazıda, Azerbaycan darbe girişimi konusunu değerli okurlarımız için kısaca özetlemeye çalışacağım.
Azerbaycan haber ajansı APA'nın geçtiği bilgilere göre, 1938 doğumlu ve ülkenin önde gelen bilim insanlarından birisi olan ve Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanlığı görevini yürüten Ramiz Mehdiyev (Ramiz Mektiyev), bir süredir ülke içerisinde Cumhurbaşkanı Aliyev'i devirmeye yönelik planlamalar içerisine girmiş ve bu konuda Rusya'dan da destek arayışı içerisindeydi. Rusya ile Azerbaycan arasında son dönemde bozulan ilişkiler de bu tarz arayışlar için uygun bir ortam yaratıyordu. Ancak Rus gazetesi Novaya Gazeta’nın haberine göre, bu girişimlerden Rus istihbaratı kanalıyla haberdar olan Rusya (Federasyonu) Devlet Başkanı Vladimir Putin, 9 Ekim’de Tacikistan’ın başkenti Duşanbe’de düzenlenen Rusya-Orta Asya Zirvesi sırasında Cumhurbaşkanı Aliyev ile yaptığı görüşmede bu konuyu gündeme getirdi ve Aliyev'i bilgilendirdi. Bunun üzerine geçen Cumhurbaşkanı Aliyev de Mehdiyev'i hemen görevden aldı. Euronews'ün verdiği bilgilere göre, birkaç gün içerisinde Mehdiyev tutuklanarak hakkında soruşturma da başlatıldı.
Türkiye'ye benzer şekilde yakın geçmişte 1993 ve 1995 yıllarında ciddi askeri darbe girişimlerine sahne olan Azerbaycan'da, İlham Aliyev döneminde sağlanan istikrar ve huzur ortamı sayesinde artık bu tarz girişimlerin yaşanmaması bekleniyordu. Hatırlanacak olursa, Türkiye, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel aracılığıyla 1995 darbe girişimi sırasında da Azerbaycan'daki sivil yönetime destek vermiş ve Haydar Aliyev'in koltuğunu korumasına yardımcı olmuştu. Bu süreçte de, Türkiye'deki istikrarlı siyasi yönetim, Azerbaycan'ın İlham Aliyev önderliğinde kazandığı İkinci Karabağ Savaşı veya 44 Gün Savaşı da dahil olmak üzere Bakü'deki resmi hükümete her süreçte destek olarak Azerbaycan'ın istikrarlı gelişiminin sürmesine yardımcı olmak istemiştir. Bu bağlamda, Moskova'nın bu süreçte Bakü'ye verdiği destek ise, Rusya'nın bölgedeki ülkeleri küstürme yönünde yaptığı hataları telafi etmek çabası olarak yorumlanabilir. Bu anlamda, Azerbaycan-Rusya ilişkilerinde yakın gelecekte yeniden bir canlanma ve ısınma olması mümkündür.
Ancak her ne olursa olsun, bölgesinde bağımsız bir dış politika izleyen ve kalkınma odaklı bir vizyonu olan Azerbaycan için komşu ülkelere yönelik saldırgan politikalar izleyen devletler her zaman tehlike kaynağıdır. Bu nedenle, Rusya'nın Ukrayna Savaşı'na bir an önce uzlaşı ile bir son vermesi ve bölgenin ekonomik gelişimine katkı sağlaması önemlidir. Türkiye ise, Azerbaycan'a her koşulda destek vermeye devam edecektir.
Prof. Dr. Ozan ÖRMECİ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder