3 Mayıs 2025 tarihinde düzenlenen genel seçimlerde Başbakan Anthony Albanese ve iktidardaki Avustralya İşçi Partisi’nin (Labour) büyük zaferine sahne olan Okyanusya kıtasının en önemli devleti Avustralya’da, son günlerde İran Büyükelçisi’nin sınır dışı edilmesi gibi oldukça ilginç diplomatik gelişmeler yaşanıyor. Bu yazıda, ülkemizde hakkında pek yazılmayan Avustralya’daki gelişmeler özetlenecektir.
Seçim sonrasında İsrail’in Gazze’de yaptığı büyük kırım nedeniyle Fransa, Birleşik Krallık (İngiltere) ve Kanada gibi Batılı ülkelere benzer şekilde Eylül ayındaki 80. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda Filistin Devleti’ni tanıma kararı alan Avustralya, bu kararının İsrail karşıtı bir tavır olmadığını göstermek istercesine, Avustralya’da yaşanan anti-Semitik bazı eylemlerden (geçen yıl Melbourne’de bir sinagoga yapılan saldırı ile Sidney’deki bir koşer markete yönelik kundaklama olayı) sorumlu tuttuğu İran İslam Cumhuriyeti’nin Canberra Büyükelçisi Ahmed Sadeghi’yi “persona non grata” (istenmeyen adam) ilan ederek sınır dışı etme kararı aldı. Başbakan Albanese, yaptığı açıklamada, güvenilir kaynaklardan elde ettikleri bilgiler doğrultusunda, Avustralya’da gerçekleştirilen bazı anti-Semitik eylemler nedeniyle İranlı Büyükelçi ile birlikte üç İranlı yetkilinin daha sınır dışı edileceğini duyurdu. Bununla da yetinmeyen Albanese, 1968’den beri faal olan İran Büyükelçiliğini geçici olarak kapatma, İran’daki Büyükelçisini geri çekme ve İran’da görev yapan diplomatlarını güvenli bir üçüncü ülkeye göndereceklerini ilan etti. Başbakan Albanese’in açıkladığı tedbirler arasında İran Devrim Muhafızları’nın terör örgütü listesine sokulması da var. Avustralya’nın bu şekilde İkinci Dünya Savaşı’ndan beri ilk kez bir Büyükelçisini geri çağırdığını kaydeden Dışişleri Bakanı Penny Wong ise, Avustralya vatandaşlarının İran’a gitmemeleri ve bu ülkeyi derhal terk etmeleri gerektiğini açıkladı.
Avustralya-İran hattında yaşanan bu beklenmedik gelişme, Donald Trump döneminde ABD dış politikasında yaşanan ve gelecekte yaşanması muhtemel gelişmeler bağlamında Canberra’nın algıladığı riskler bağlamında önemli mesajlar içermesi açısından manidar bir diplomatik gelişme olarak not edilmeli.
Prof. Dr. Ozan ÖRMECİ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder